به گزارش مشرق به نقل از ایسنا، اسباب‌بازی در فرآیند رشد و سرگرمی کودک نقش برجسته‌ای ایفا می‌کند. در تمام جهان تولید اسباب بازی باید مطابق با استانداردهای ایمنی باشد؛ اما گاه به دلایل اقتصادی این موضوع به دست فراموشی سپرده می‌شود.
همه کودکان بازی می‌کنند؛ چراکه بازی از ویژگی‌های کودکانه و از عناصر ضروری برای رشد کودکان به شمار می‌رود. تجربه بازی با اسباب بازی بلافاصله پس از تولد آغاز می‌شود و در تمام دوران کودکی ادامه می‌یابد. نکته حائز اهمیت این است که اسباب بازی‌های نامناسب و غیر ایمن می‌توانند سبب آسیب و حتی مرگ کودکان شوند.
آسیب‌های بسیاری از اسباببازیها، عمدتا به واسطه پارگی‌های ایجاد شده توسط لبه‌های تیز اسباب‌بازی، خفگی در نتیجه بلعیدن قسمت‌های کوچک اسباب‌بازی، آسیب‌های مکانیکی مانند افت شنوایی ناشی از سر و صدای زیاد، زخم‌های ناشی از اجسام پرتاب شونده، حالت خفگی و سوختگی بر اثر اسباب‌بازی‌های قابل اشتعال گزارش شده است.
بر اساس آمارهای گزارش شده از اورژانس‌های بیمارستان‌های آمریکا در سال 2002، از حدود 240 هزار و 144 مورد آسیب کودکان بر اثر استفاده از اسباب‌بازی، 92.5 درصد از نوع مکانیکی، 6.4 درصد با علل نامشخص، یک درصد شیمیایی، کمتر از یک درصد الکتریکی و آتش سوزی بوده است.
بنابراین با توجه به اهمیت اسباب بازی در فرایند رشد و نمو کودک و ضرورت سالم و ایمن بودن اسباب بازی، توجه به کمیت و کیفیت تولید، توزیع و کاربرد مناسب اسباب بازی در کشور، ضرورت تغییر در این نگرش که اسباب بازی فقط وسیله‌ای لوکس و تفننی است، یک تحقیق، به بررسی میزان آگاهی والدین تهرانی درباره ایمنی اسباب بازی و معیارهای آنها در خرید اسباب بازی ایمن بر روی 340 نفر از مراجعه کنندگان به درمانگاه‌های شمال، جنوب، غرب و شرق تهران پرداخته است.
والدین چه مبلغی صرف خرید اسباب‌بازی می‌کنند؟
سن والدین مورد بررسی در این پژوهش 17 تا 55 سال بوده که 80 درصد آنها را مادران تشکیل داده و از میان مادران نیز 76 درصد خانه‌دار بوده‌اند. 51.3 درصد شرکت‌کنندگان (زنان و مردان) دارای تحصیلات در حد دبیرستان، 24 درصد دانشگاهی، 13.5 درصد تحصیلات راهنمایی، 10.3 درصد تحصیلات ابتدایی و 0.9 درصد بی سواد بوده‌اند.
نتایج تحقیق حاکیست والدین مورد مطالعه سالانه بین 2000 تا 200 هزار تومان صرف خرید اسباب بازی کرده‌اند.
یافته‌های این پژوهش نشان داد که در 8.2 درصد از نمونه‌های مورد مطالعه، سابقه حادثه کودکان آنها بر اثر اسباب بازی گزارش شده است. این یافته‌ها بین «سن والدین» و «سطح آگاهی از ایمنی اسباب بازی و معیارهای خرید آن» رابطه معناداری ندانسته، اما به رابطه معنادار بین «شغل والدین» و نیز «میزان تحصیلات آنها» با «سطح آگاهی از ایمنی اسباب بازی و معیارهای خرید» اشاره کرده است.
همچنین بین «مبلغ اختصاص داده شده در سال برای خرید اسباب بازی» با «سطح آگاهی والدین» ارتباط معناداری نبوده است.
مزایای اسباب بازی از دیدگاه والدین
نظرات افراد در مورد مزیت‌های اسباب بازی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. 95 درصد سرگرم سازی، 90 درصد رشد خلاقیت و سرگرم ساختن کودک، 90 درصد لذت بخش بودن، 85 درصد رشد تفکر، 82 درصد یادگیری مهارت‌های زندگی، 69 درصد کمک به رشد و تکامل، 48 درصد آسودگی مادر برای لحظاتی چند، 32 درصد دکوری بودن را از جمله مزایای اسباب بازی دانسته‌اند.
آگاهی والدین در مورد ایمنی اسباببازیها چه میزان است؟
این مطالعه نشان داد" آگاهی 6.2 درصد والدین در مورد ایمنی اسباب بازی‌ها در حد خوب و آگاهی 93.2 در حد متوسط و 0.6 آگاهی ضعیفی داشتند، بوده است. به عنوان مثال بسیاری از والدین «جغجغه» را اسباب بازی خطرناکی نمی‌دانستند؛ در حالی که «جغجغه» از جمله اسباب بازی‌هایی است که نه تنها آلودگی صوتی بلکه خطر خفگی را برای کودک در پی دارد.
همچنین 76 درصد والدین اسباب بازی‌های دارای آهن ربا را خطرناک نمی‌دانستند. در حالی که آهن ربای اسباب بازی به طور فراوان توسط کودکان بلعیده شده و سبب ایجاد مشکلات عدیده برای کودکان مانند زخم، انسداد، سوراخ شدن و التهاب روده و مرگ می‌شود.
نتایج مطالعه نشان داد که 56 درصد والدین اسباب بازی‌های درون تخم مرغ‌های شکلاتی را فاقد خطر دانسته‌اند. در حالی که قورت دادن اسباب بازی‌های کوچک درون این شکلات‌ها سبب بروز مشکلات تنفسی حاد برای کودکان می‌شود.
چه اسباب‌بازی‌هایی برای کودکان خطرناک‌اند؟
پژوهش‌ها نشان داده‌اند که اسباب‌بازی‌های دارای اجزای کوچک جدا شدنی، اسباب بازی‌ها دارای اندازه زیر 7 اینچ، اسباب بازی‌های الکتریکی (به دلیل خطر سوختگی) و باطری‌دار، تفنگ‌های اسباب‌بازی، اسباب‌بازی‌هایی با لبه تیز خطرناکند و برای خرید آنها باید به مشخصات گروه سنی کودک و عوامل دیگر توجه شود.
یافته‌های پژوهشی حاضر نیز حاکی از آن است با وجود خطرآفرین بودن بسیاری از اسباببازیها برای کودکان، تنها 67 درصد والدین مورد بررسی همیشه هنگام خرید اسباب بازی به مقدار و نوع ماده شیمیایی نوشته شده در بروشور آن نگاه می‌کنند. دلیل احتمالی این امر شاید عدم اطلاع والدین از وجود این مواد شیمیایی و خطرات منتسب به آن است.
در مجموع این پژوهش و سایر پژوهش‌هایی از این دست بر این نکته تاکید دارند که آگاهی والدین از عوامل موثر بر ایمنی اسباب‌بازی و لزوم آموزش این عوامل به والدین ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
درحالیکه گزارش و تحقیقات متعدد درباره آسیب‌های اسباببازیها به کودکان منتشر شده است، یافته‌های یک پژوهش در کشور نشان داد که میزان آگاهی والدین در مورد اسباب‌بازی‌های پرخطر، اندک است.
